Mogelijk is het u opgevallen, maar morgen is het Halloween. Dat is de dag voor allerheiligen, waarin van oudsher aandacht is voor de geesten van overledenen. De laatste eeuw is het vooral in de VS groter geworden, maar ook in ons landje is er meer en meer aandacht voor. Niet noodzakelijkerwijs voor de originele manier van het vieren van de dag voor de zielen, maar meer als leuke feestdag. Een tikkeltje zoals het lekkere ontbijtje het oorspronkelijke idee van waar Pasen ook al weer voor was een beetje heeft weggenomen. Het griezelfeest is nu vooral dat, een feestje. Kinderen gaan langs de deuren, er zijn griezelig leuke bijeenkomsten op allerlei plekken en een beetje drogist heeft de plastic vampiertanden en oogbol kauwgom naast de kassa liggen.
Vrijheid in Verkleden
Wij zijn zelf nogal gek op Halloween. Ten eerste omdat je je huis heerlijk herfstig kunt versieren, met rode blaadjes en schattige plastic spinnen (die dan ‘s nachts tot leven komen en ergens anders heen lopen. Of tenminste, dat heb ik jaren mijn kroost kunnen wijsmaken). Samen pompoenen kunt uithollen die je huis in deze vroeg duistere avonden wonderlijk verlichten. Maar niet in de laatste plaats omdat wij dan in de herfstvakantie met z’n allen verkleed kunnen naar een plaatselij
k speelpark, waar ze al een aantal jaren griezelig gave feestavonden houden. Ik kan mijn schminkdoos weer eens uit de kast halen, iedereen kan zich zo gek als ze maar willen verkleden (ik schmink bij gebrek aan carnaval in ons deel van het land wel een zombie versie van elk kostuum), en we kunnen heerlijk lol maken met de andere kinderen in het park als we ze vragen om vingerkootjes en oogballen voor onze toverdrankjes.
Gender en Halloween
Wat heeft een feestdag met spokenthema nu eigenlijk te maken met gender? Wij zijn twee talig. Mijn eerste aanraking met boeken over jongens in een jurk waren Engelse boeken. Raising my rainbow bijvoorbeeld, over de Amerikaanse CJ. Naast dat eerste boek, en de daarop volgenden (echt, ik moet toch eens wat meer tijd gaan stoppen in het Nederlandse boek over een jongen in een jurk dat al een tijdje in de planning zit) volg ik wat gender diverse mensen op twitter en instagram en ben ik lid van een Amerikaanse groep van ouders van genderkinderen. Needless to say dat Halloween me wat om de oren vloog, de laatste week.
Wat me vooral aangreep was een uitspraak van CJ, een fabuleuze gender creatieve zoon die zijn mening deelde over ouders die willen bepalen wat hun kinderen aantrekken met Halloween. Want Halloween gaat, (behalve over griezelen, en niet te vergeten heel veel snoep ophalen) daar vooral over verkleden. Op deze griezeldag kan je zijn wie je wilt zijn, hoe dat ook is.
Hoe is dat hier
Het maakt dat ik nadenk over verkleden in Nederland. Hier gaat Halloween, veel minder dan daar, over verkleden hoe je maar wilt en is griezelen erg het thema van de outfits. Ons kikkerlandje heeft op haar griezelfeesten vooral zombies, skeletten en heksen rondlopen. Maar ook hier is een jongen in een (heksen)jurk een ding. Of dan toch in ieder geval niet iets wat je dagelijks ziet. *)
Waarom is dat eigenlijk, zo vraag ik me af. Toen ik jaren geleden voor het eerst op zoek ging naar andere verhalen van ouders met een kind met voorkeuren voor roze en rushes, kwam ik vooral stukjes tegen van ouders de zich zorgen maakten. ‘Mijn zoon draagt jurken, wat moet ik doen?’ kopte de ene site voor jonge ouders. ‘Het KDV staat toe dat mijn zoon zich als prinses verkleed, hoe verbied ik dat?’ las ik op een ander.
Bang voor de jongen in een jurk
Ik werd er zelf vooral verdrietig van. Was ik dan de enige die de jurk gewoon zag als dat wat hij was: een kledingstuk? Jurken maken je kind toch niet homo? Of transgender? Dat zit toch binnen ín je, en is niet iets wat je kunt creëren? Net zo min als meisjes met broeken die met auto’s spelen later opgroeien als lesbisch, of als man. **)
Het leek alsof we als maatschappij vooral bang waren voor het onbekende. Die man in die jurk of dat jongetje in de roze prinsessenjurk past (nog) niet in ons wereldbeeld, en daarom vinden we hem eng en keuren we hem af. (Even en passant, dit vonden we honderd jaar geleden van vrouwen kiesrecht. Ook iets onbekends wat we met z’n allen heel eng vonden. Klinkt nu heel bizar in onze oren, nietwaar)
Niet meer nodig
In de afgelopen paar jaren is al een begin gemaakt met verandering. Meer en meer mensen zien kleren gewoon als kleren. Er komen reclames zoals deze of deze, een heel ontroerende, van vorig jaar Halloween, HEMA verkoopt haar kleren nog steeds in roze en blauw, maar niet meer met de labels jongen en meisje, er komt een paspoort met een X en Ryanne verteld in het programma geslacht! dat er meer is tussen de hokjes M en V.
Ik hoop dan ook met heel mijn hart dat de kinderen van onze kinderen deze blog in de toekomst maar onzin vinden. Zoals het verwoord werd door één van de klagenootjes van Sky: ‘dat wisten we allang!’ toen ik een brief meegaf dat Sky meisjes dingen veel leuker vond.
In de tussentijd gaan we vooral genieten van halloween. Verkleden is tenslotte een unieke mogelijkheid om even te zijn wie je wilt zijn, of juist helemaal wie je níet bent, gewoon omdat het kan.
*) Er moet gezegd, wij wonen niet in een carnavals regio. Alhoewel ikzelf ooit katholiek werd opgevoed, heb ik in mijn leven misschien twee optochten gezien en na de basischool nooit meer verkleedkleren aangehad tot ik als twintiger begon met roleplayen. Het zou kunnen dat het rond carnaval anders is. Maar iets zegt me, dat ook in het zuiden des lands, een jongen in een jurk minder gewaardeerd wordt dan we graag zouden willen.
**) En als ze dat wel doen, wat dan nog, maar goed, dat is weer een heel ander verhaal.
