Transgenders in de sport.

 

Het is lente, en niet alleen in de ogen van de tandarts assisitente. Verregende tweede paasdag nog in een waas van dikke druppels en hadden we zodoende eindelijk tijd om eens iets in ons nieuwe huis te klussen, afgelopen weekend waren er toch tropische temperaturen van wel bijna twintig graden. Een mooi moment om het eens te hebben over de vroege lente activiteit bij uitstek: schaatsen.


Zaterdag sportdag

Vorig jaar schreef ik  dat mijn kinderen na een aantal random schaatsklasjes instroomden in een heuse showschaatscursus. Ze mochten er zelfs vol glitter en glamour een show schaatsen  en veel te laat naar bed. Dit jaar waren er andere plannen. Finnley had besloten tot hardrijden en Skylanne had het showschaatsen opnieuw omarmd. Jurre en ik bibberden het hele seizoen opnieuw op koude bankjes in een onmogelijk zaterdag dans. (Nu mijn middelste kind op lange ijzers wilde schaatsen hoorde daar ook een andere ijstijd bij. Wel op die, toch al vol met scouting opkomsten gevulde, zaterdag. Waardoor de bijzonder handige stuatie werd gecreerd dat wij des ochtends met kind één richting het schaatsen vertrokken, onderwijl de andere spruit bij de scouting uit de auto mikkend -heel handig min of meer maar toch niet helemaal in de richting van de ijsbaan-, waarna we in allerijl terugsjeesden naar het scoutinggebouw, daar Finn oppikten, naar huis om nog wat voedsel in de kinderen te stoppen, terug naar de scouting om Sky er af te droppen en weer naar de ijsbaan met het andere kind. Na dit alles waren we dan elke week nét ietsje te laat voor het einde van de opkomst, maar een kniesoor die daarop let. Je moet wat overhebben voor de hobby van je kinderen tenslotte)

Eind van het seizoen

Maar nu was het maart en zou het schaatseizoen gauw ten einde lopen. De winter beleefde nog een korte opleving met wat sneeuw en Oost Europese gevoelstemperaturen, maar daarna was het voorlopig even klaar. Finnley had besloten geen skatelessen in de zon te willen en Skylanne vond haar rust op zaterdagen toch iets belangrijker dan meedoen aan de zomerijs lessen. *) Al wat ons restte was de schaatsshow van Sky en de mini-elfstedentocht **)van Finn op de laatste dag van het seizoen.

Samen op één avond

Om ons een plezier te doen hebben de organisatie van de Kleine Sterren Schaatsen Ook schaatsshow en de hardrijverenigingen die samen de kinder Elfstedentocht organiseren dat samen op dezelfde zaterdag gepland. De KSSO was op de hockeybaan tenslotte, en de rondjesrijdende kinderen hadden de baan aan de buitenkant van de Uithof beschikbaar. Plek zat. Dat is.. als je niet één van je kinderen op noren op de ene baan moet krijgen en op hetzelfde tijdstip de andere in kunstschaatsen en kostuum op de andere baan.

Gelukkig hebben onze kinderen twee ouders, en bovendien nog een oudere zus die af en toe wil bijspringen. We leverden Sky af bij de begeleiders van de show, die haar in de kleding en de schmink zou stoppen, en liepen vervolgens even naar de andere baan om die alvast te bekijken. Tegen de tijd dat de band zou gaan spelen bij de elfstedentocht zou Jurre aldaar aanmoedigend langs de kant staan met video in de aanslag, terwijl Lyka en ik op datzelfde ogenblik klaar zaten op de heerlijk harde plastic stoeltjes langs de baan van Skylanne met onze telefoon in de hand. Later die avond konden we dan elkaar verblijden met elkaars videobeelden, om er zo toch een beetje bij te zijn geweest.

Draak en aap

Het werd tijd om schaatsen onder te binden. Finnley stond in zijn drakenpak klaar voor de start en af! Weg was hij voor zijn rondjes naar de elf steden. Terwijl Lyka en ik nog aan het wachten waren op de officiële opening van de show stroomden er al appjes binnen met filmpjes van mijn stoere schaatsdraak. De lichten gingen uit en de spots aan. Mijn showmeisje schaatste als aapje op junglebook, draaien en zwieren en zelfs voor achteruit draait ze haar hand niet meer om. Een andere groep van onze vereniging schaatste iets met wolven, en schaatsclub uit een andere stad deed iets met films. Alle kinders deden ontzettend hun best en schitterden in de spotlight op hun ijs.

Transgenders in de sport

Terwijl ik me daar zo zit te vergapen aan mooie kostuums, enthousiaste deelnemers en mooie liedjes, bedenk ik me ineens: hoe zit dat eigenlijk met transgenders in de sport? Wat nou als Sky door wil gaan met schaatsen, misschien tegen die tijd zomerijs belangrijker gaat vinden dan de scouting, en er een beetje goed in wordt? ***) Is haar gender dan een issue? Hoe zit het eigenlijk überhaupt met transgenders in de sport? Gaan er dan mensen klagen dat er een biologische man bij de vrouwen meedoet?

Ik ben duidelijk niet de enige die me dit afvraagt. Er is zelfs een heuse wikipedia pagina  over te vinden. Het blijkt dat er vooral moelijk gedacht wordt over transgender vrouwen. Die zouden mogelijk hogere testosteron niveaus hebben, en door hun mannelijkere bouw een voordeel kunnen hebben boven cisgender  vrouwen. Omdat sport soms gaat over honderdsten van seconden wil men elke vorm van oneerlijkheid uit kunnen bannen. Opvallend is dat transmannen bijna nergens worden genoemd. Blijkbaar wordt de transitie van vrouw naar man in geen enkele sport als voordeel gezien. *****)

De regeltjes

Het NOC*NSF heeft er regels over , en onderscheid daarbij topsport van breedtesport. Met dat laatste wordt het sporten van ons allemaal bedoeld, iets wat iedereen (in theorie) kan doen, gewoon ter recreatie. We lezen daar gelukkig dat eenieder mag deelnemer in de categorie van zijn gewenste gender. Sky mag dus tot in lengte van dagen bij de meiden blijven turnen als zij dat wil. Maar stel nu dat ze heel goed blijkt te zijn en verder wil? Dan zijn er andere regels.

Zo moest een transgender topsporter voor de wet van geslacht gewijzigd zijn, een geslachtsoperatie gehad hebben en aan de hormonen zijn. In 2015 is dit aangepast , onder andere omdat het verkrijgen van een door de wet erkende geslachtswijziging in sommige landen nogal lastig is en omdat je zo stelt dat iedereen een operatie moet ondergaan, ook als de transgender in kwestie die piemel wel prima vindt. Nu moet er vooral aangetoond worden dat je testosteron levels benenden een bepaald punt liggen. Toch worden hier ook (na enig zoeken) transmannen genoemd. Het nemen van testosteron is normaal gesproken namelijk verboden in topsport en geldt als doping. Maar een transman, of iemand die intersex  is, die die testosteron niet van geboorte heeft meegekregen, heeft dat heel zijn leven nodig als medicijn. (Er zijn ook bepaalde ziekten waarbij je een testosteron tekort kunt hebben trouwens, maar die laat ik even buiten beschouwing). Transmannen kunnen daar wel een speciale verklaring voor aanvragen.

Hoe zit dat met kinderen

Zo te lezen is meedoen topsport nog een ingewikkeld dingetje voor transgenders. Gelukkig is mijn kind nog jong. Dat jong zijn is waarschijnlijk ook precies waardoor wij die problemen niet echt gaan krijgen. Deze regels zijn namelijk vooral opgesteld voor transgenders die ná hun puberteit in transitie gaan, als je de hormonen van je geboortegeslacht al hebt. Als onze Sky tegen die tijd ook die kant op wil, dan krijgt ze die mannelijke puberteit met bijbehorende testosteron levels helemaal niet, en hoeft er dus ook niet gezeurd te worden over oneerlijke strijd op het turntoestel of de ijsbaan. Hoe fijn is het bovendien, dat mijn kinderen niet om topsport talen, en gewoon leuk bezig zijn eigenlijk veel belangrijker vinden.

Zoals het schaatsen van die show, met al die mooie lichtjes, en het halen van elf stempels voor elf steden. Want zeg nou zelf, wie wil er nu topsport als je op je vrije zaterdagavond gewoon leuk rondjes mag schaatsen, met chips en limo toe?

 

*) In ruil daarvoor gaat Lyka nu meedoen aan het zomerschaatsen. Gelukkig is die negentien en in het bezit van eigen vervoer. Ik kan dus voortaan kíezen of ik in alle vroegte wil blauwbekken naast de ijsbaan. Duidelijk vooruitgang.

**) Het idee achter een mini elfstedentocht is even eenvoudig als geweldig. Je verbouwd de 400meter baan tot een 1km lange schaatsbaan. Je zet er kartonnen huisjes op om onderdoor te schaatsen, bruggen om over te klunen, geeft de kinderen koek en zopie en elk rondje een stempel op hun elf steden stempelkaart. Voeg er wat muziek van de plaatselijke harmonie aan toe, laat de deelnemers zich verkleden (dat schijnt traditie te zijn op de laatste schaatsdag) en geef ze aan het eind een elfstedenkruisje. Iedereen blij en gelukkig.

***) Niet dat ik daar echt iets van verwacht overigens. Wij zijn geen gezin met wedstrijdmentaleit. Sporten is leuk, maar voor de lol. Doorzetten is nog wel eens een lastig iets bij ons thuis, vooral als het over iets gaat wat moeilijk, en eigenlijk ook niet perse nodig, is. Ik zie mezelf nog niet alles laten vallen om het hele land af te rijden voor de sportcarriere van mijn kinderen. Maar je weet het niet, ze zijn nog jong. Er is voor ons nog alle tijd om straatarm ****) te worden omdat mijn kinderen willen topsporten.

****) Topsport is niet gratis.  Sterker nog, geen enkele vorm van min of meer goed zijn in sporten is goedkoop. Er moet getraind worden, liefst een keer of drie per week. Er moet (in het geval van schaatsen) balletles bij, sport kampjes in de zomer om je techniek te verbeteren, peperdure schaatsen en prijzige trainers worden aangeschaft. Stiekem ben ik misschien toch wel een beetje blij dat mijn kinderen wat weinig gedeeld hebben gekregen toen God met dicipline strooide…

*****) Mogelijk wordt het tijd om cijfers te gaan gebruiken bij mijn noten… Goed. Ter zake. Is dat echt zo? Ik vraag me af of een kunsschaatsende of dansende transman niet voordeel kan hebben bij de sierlijkheid die hij als opgroeiende vrouw mogelijk heeft aangeleerd? Maar ja, heeft niet gewoon iedereen zjn eigen specialiteit, de een op sierlijkeheid en de ander misschien meer op snelheid, of techniek? (Maar misschien moet je het mij niet vragen, ik ben sowieso voor een meer relaxtere manier van omgaan met sport, iets wat topsport toch een beetje in de weg staat :-))

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *