Ik ben te druk om een meisje te zijn

Het is september en de tweede schoolweek is net begonnen. Vol enthousiasme stuiteren mijn kinderen door de hersftregen hun nieuwe jaar in. Dat mag ook wel, want na de lamlendige laatste vakantieweek waren we er echt wel aan toe dat de school weer begon. Of nu ja, was ík daar aan toe. Dus nu zitten we in het net-niet ritme wat je hebt als je nog niet helemaal bent ingesteld op om zes uur opstaan, dingen op tijd klaar hebben (of überhaupt in huis hebben…) en waar zijn ook al weer die vermaledijde broodblikken en waarom heb jíj gisteren de vaatwasser niet aangezet?! Heerlijk relaxt altijd, die school die weer begint.

Ik denk terug aan de laatste week van de vakantie, waarin iedereen elkaar in de haren zat en we hink-stap-sprongen over de (overigens wel schone) nog niet opgeruimde was en de stukken tent die klaar lagen om (mogelijk ergens in december) een keer opgeruimd te worden. Om die week een beetje draaglijker te maken speelden we dan af en toe een spelletje samen. *) Middenin een rondje waarin we beslissen of we een roze of blauwe tweeling willen bij levensweg zegt Sky ineens: “Mam, ik ben nog wel een beetje een jongen”

Te druk om een meisje te zijn

“Ok. Erm.. dat kan hoor lieverd.”
Allerlei gedachten passeren in sneltreinvaart de reveu. Heb ik het transgender stuk bij onze dochter verkeerd gezien? Zou ze zich soms non binairy voelen? Of wil ze weer als jongen door het leven? Hadden we wel een sociale transitie moeten doen? Maar ja, gender mag in beweging zijn nu eenmaal.. Jeetje, moeten we straks weer aan mensen laten weten dat ze een nieuwe naam heeft. En wat doen we met al die meisjeskleren? Dit gaat een vermogen kosten…

Ik sleep mezelf terug naar het heden. “Wil je weer als jongetje verder? Niet meer meisje zijn? Dat kan hoor. Maar iets ertussenin kan ook, wat jij wilt.”
Sky barst in tranen uit.
“Ik ben te druk om een meisje te zijn! Ik moet wel nog een jongetje zijn…”

Alleen jongens zijn druk

Ze rent naar de bank en gooit zich snikkend op de kussens. “Op school zeggen ze dat ik geen meisje mag worden als ik niet rustig doe.” Snikt mijn hoopje kind in mijn armen. “Alleen jongens doen zo druk.”

Vaaglijk begin ik een idee te krijgen waar dit om gaat. In haar klas zaten vorig jaar vooral meisje-meisjes. Lief en schattig, roze rok en staartjes en vaak in de hoek van het schoolplein stilletjes vadertje en moedertje aan het spelen. Mijn meisje is intussen gillend monstertikkertje aan het doen met de parallelklas, of hangt ondersteboven aan de schommel een turnoefening te doen. Het klikte niet altijd tussen hen en mijn stuiterdochter, en blijkbaar komt dat op dit moment naar boven.

Gender zit in je hart

“Of jij een meisje of een jongetje bent zit hier”, zeg ik, en leg mijn hand op haar hart, “en niet in wat je doet.” Ze kijkt me ietwat ongelovig aan. “Mama is een meisje”, vervolg ik, “en ik was ook heel druk.”
“Nietes”, roept ze, “jij drinkt alleen maar thee!” Daar kan ik haar geen ongelijk in geven. “Maar vroeger was ik net als jij. Ik vond stilzitten moeilijk, wilde alleen maar buitenspelen en had altijd kapotte kleren omdat ik in een boom klom en er dan uit viel. Luisteren vond ik maar stom, en ik was altijd aan het kletsen.” Sky kijkt me koppig aan. “Meisjes horen niet druk te doen.”

Verwachtingen voor meisjes

Toevallig zag ik een tijdje terug een TEDtalk van Jen Brister over onze opvoeding en verwachtingen van jongens en van meisjes. Ik zag er ook al eerder een mooi programma over bij de BBC. Want wij (als samenleving) verwachten inderdaad vaak van meisjes dat ze niet druk zijn. Sterker nog, jij en ik verwachten dat ook. Niet perse bewust (want foei! Ik ben een progressieve, genderbewuste ouder die niet doet aan ouderwetse gendernormen!), maar in gevoel. We zijn er namelijk wel mee opgegroeid.

Zo merk ik dat ik me veel meer bewust ben van Sky’s neiging tot ondersteboven aan de boarding hangen terwijl de trainer uitleg geeft nu ze als Skylanne door het leven gaat dan toen ze nog Skylar was. Doet ze het vaker? Nou nee. Maar het valt me meer op.

Opvoeding van meisjes

Deels is dat omdat ik me meer bewust ben van wat de mensen om mij heen mogelijk zouden vinden van mijn ondersteboven kind. Zij zijn namelijk nogal eens van mening dat meisjes brave schepsels zouden moeten zijn die rustig doen wat een ander zegt en anders stil in een hoekje gaan zitten kleuren. Het feit dat de samenleving lekker inwrijft door voor meiden stickerboeken op de markt te brengen met “lief, schattig en snoezig” erop, veel pastelkleurige kledij die dan ook nog teksten als “mummy’s princess” erop hebben en ‘meisjesgedrag’ (lief, schattig en snoezig zijn) bij jongens nogal af te keuren.

Jongens krijgen daarentegen een vrijbrief tot wild zijn. “Tja, het zijn jongens hè” is een veel gehoorde zin in menig speeltuin/zwembad/schoolplein, meestal nadat jongetje A het kind naast hem een duw richting de zandbak heeft gegeven omdat dat jongetje zijn autotje had gepikt. Onze mannelijke spruiten hebben spannende, grappige en avontuurlijke stickers, boekjes waarin zijzelf altijd als hoofdrol de held spelen (vaak om ergens vandaan een zielige prinses te redden **)) en t-shirts met “Superhero” en “Epic Dude” erop.

Meisjes horen toch zorgzaam?

Omdat we (nog steeds) opgroeien met het idee dat vrouwen lief en zorgzaam moeten zijn en mannen de sterke verhuizers die weten hoe ze je pc moeten fixen, vinden we druk, onbesuisd en agressief gedrag bij jongens veel minder vaak een probleem dan bij meisjes. Ik bedoel, je mag niet agressief zijn, uiteraard, maar het hoort er wel een beetje bij toch? Een beetje man weet hoe hij zich kan vermannen ***) en doet aan stoere sporten met een hoop testosteron. Dat hóórt gewoon zo, toch? Meisjes houden gewoon meer van roze en prinsessen.

Nou.. Dat blijkt dus mee te vallen. In samenlevingen waarin mannen en vrouwen meer gelijk zijn (ijsland bijvoorbeeld of waar er bedrijven anders omgaan met het aanbieden van erg gegenderd speelgoed merk je dat veel meer jongens met huishoudelijk speelgoed spelen, en veel meer meisjes met constructiespullen. In de documentaire die ik eerder al noemde viel het na een aantal weken op dat de jongens meer over hun gevoelens gingen praten en daardoor minder ruzie maakten.

Bang voor wat men vindt

Naast dat ik me vanaf mijn bankje afvraag wat mijn omgeving van mijn overduidelijk niet heel meisjesachtige meisje vindt ****) merkte ik op dat ik zelf ook minder tolerantie lijk te hebben voor drukke meiden dan voor drukke jongens. Iets wat mij, toch minstens de koningin van het drukke-meiden -kamp als kind, toch wat vreemd voorkwam. Is dat omdat ik al die boodschappen die deze maatschappij meisjes meegeeft mezelf eigen heb gemaakt? Omdat ik bang ben hoe de mensen om mij heen kijken naar mijn drukke dochter? (en vervolgens: naar mij als moeder van die dochter) Omdat ik zie dat de meisjes om mijn dochter heen niet altijd even gediend lijken van haar ondersteboven gedrag (en ik niet wil dat ze gekwetst wordt)? Mogelijk al van het bovenstaande.

Jij mag zijn wie jij wilt

Sky kijkt me met betraande ogen aan van boven de enorme stapel knuffels die haar (bijzonder lieve, zorgzame en schattige) broer voor haar heeft gehaald. “Ik wil geen jongen zijn!”

“Dat hoeft echt niet lieverd. Jij mag zijn wie jij wilt. Niemand kan voor jou bepalen wie je bent, alleen jij.” Ik pik een knuffel van de stapel en hou hem ondersteboven. “Maar weet je, druk en opvliegend zijn betekent ook dat je heel graag nieuwe dingen uitprobeert.” De knuffel danst ondersteboven over haar buik. “Dat je heel creatief bent, en altijd in alle achtbanen wilt…” De knuffel gaat in een dubbele looping en landt bovenop haar hoofd. “…en heel goed mensen aan het lachen kan maken.” Ik kietel met de staart van de knuffel haar nek en daar komt die prachtige lach waar ik zo van hou.

Te druk om een meisje te zijn?

Mijn dochter is een meisje. Geboren met een piemel, maar toch een meisje. Mijn dochter is ook druk. Ze houdt van luidruchtig spelen, scheten laten en poepgrappen, bomenklimmen, enge vampieren en heel hard rennen. Ze houdt ook van schattige puppies, giechelen, baby otters en roze jurken. Ze wil ontzettend graag dat iedereen van haar houdt en wil mensen graag aan het lachen maken. Soms weet ze dan niet zo goed wanneer ze moet ophouden, wat voor haar, en de andere mensen om haar heen soms lastig kan zijn. Is ze nu te druk om een meisje te zijn? Nee hoor. Meisjes zijn namelijk ook gewoon wat jongens zijn. Kind.

*) Nu ja, dat dénk ik dus altijd voordat we eraan beginnen. Als we dan halverwege in een getouwtrek komen van “Hij heeft al voor de derde keer zes gegooid! Ik win ook nooit wat!” en “Zij mag altijd de blauwe popppetjes, ik doe niet meer mee zo!” vraag ik me af waarom ik ook alweer dacht dat zoiets leuk was, bordspellen spelen. Waarschijnlijk omdat ze de meeste andere weken in het jaar wél leuk aan tafel bevers kunnen ruilen of roze mannen met elkaar kunnen laten trouwen

**) Niet overal uiteraard. Prachtige (helaas Engelstalige) voorbeelden zijn Princess Pulverizer en de boeken van de Princess in Black. Waarin de ene een prinses is die op een queeste gaat om een ridder te worden en de andere in haar vrije tijd monsters bevecht op haar zwarte ros.

***) Valt het al op? Dat de stereotyperingen over mannen en vrouwen echt in alles zitten? Het is bijna een wonder dat er lieve mannen op de wereld rondlopen, die gewoon durven huilen..

****) Nee, daar moet je je niets van aantrekken. Dat doe ik ook niet. Maar tóch vraag ik het me af. Dat kan ook haast niet anders, sociale wezens als we nu eenmaal zijn.

4 thoughts on “Ik ben te druk om een meisje te zijn”

  1. Misschien wat ouderwets tegenwoordig, maar Pippi Langkous zit in mijn geheugen als druk, eigenwijs en helemaal geweldig.

    1. Ja precies, Pippi was helemaal geweldig 🙂

      Het is natuurlijk eigenlijk onzin, er zijn prima veel drukke eigen gebreide meisjes. Maar er zijn ook méér jongens. Vooral meer mattschappelijk geaccepteerde jongens helaas.

      Maar Pippi kijken, das een goed idee, wie weet krijg ik haar zo ver 🙂

  2. Mijn twee transgender dochters waren allebei niet zo druk maar hielden als kind ook niet zo van roze en zoetsappig. De oudste werd uiteindelijk non binair. Ook prima. De jongste is een echt meisje maar geen barbiegirl

    1. Volgens mij is het helemaal niet perse zo dag trans vrouwen/meiden heel veel meer van roze houden. Mogelijk is het soms zo dat (jonge) kinderen her gevoel hebben hun ‘vrouwelijkheid’ te moeten bewijzen en daarin heel roze en glittering zijn. (Dat had sky in t begin wel een beetje)
      Maar ja, er zijn zoveel verschillende manieren om.eennmeisje te zijn uit eindelijk 🙂

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *